Cukier jest wszędzie i zjadamy go zdecydowanie za dużo. Słodkie przekąski, napoje i większość produktów przetworzonych to główni winowajcy tego, że polskie dzieci tyją najszybciej w Europie. Najczęściej to nie wina genów i schorzeń, na które cierpi dziecko, ale konsekwencja stylu życia i braku świadomości rodziców, jaki wpływ na zdrowie dzieci, mają reklamowane, atrakcyjne przekąski i wszechobecny cukier.
Przed pierwszą wojną światową spożycie cukru wynosiło w Polsce 5 kg rocznie na osobę, a obecnie, według Głównego Urzędu Statystycznego, przeciętny Polak spożywa rocznie ok. 40 kg cukru. Konsekwencji nie trzeba długo szukać. Badania naukowe potwierdzają, że zwiększone spożycie cukru prowadzi do wielu problemów zdrowotnych, m.in.:
• osłabienia apetytu – dzieci spożywające za dużo cukru, zwykle nie mają ochoty na zdrowe posiłki;
• nadpobudliwości psychoruchowej dzieci – nagłe wahania spadku i wzrostu stężenia glukozy we krwi wpływają niekorzystnie na układ nerwowy;
• cukier ma niszczący wpływ na zęby;
• cukier zakwasza organizm. Ten, dążąc do przywrócenia równowagi kwasowo-zasadowej, pobiera więc z „własnych zasobów” coraz większą ilość pierwiastków;
• cukier powoduje rozwój pasożytów i grzybów w układzie trawiennym;
• nadmierne spożycie cukru prowadzi do wystąpienia nadwagi i otyłości, a w konsekwencji w przyszłości może być przyczyną zaburzeń gospodarki lipidowej, nadciśnienia, chorób sercowo naczyniowych, cukrzycy typu II, insulinooporności.
Problemem nie jest jednak tylko cukier występujący w słodyczach. W sklepie trudno znaleźć produkty bez cukru. Dodawany jest, m.in. do pieczywa, do mleka i serów, do jedzenia w puszkach, słoikach i torebkach i to nie w małej ilości. Zawartość cukru w niektórych popularnych produktach może zaskoczyć:
• Porcja ketchupu – 1 łyżeczka cukru;
• Porcja słodzonych płatków śniadaniowych – 4 łyżeczki cukru;
• Mały kubek jogurtu z owocami – 4 łyżeczki cukru;
• Szklanka coli – 8 łyżeczek.
Zdrowa przekąska sprzyja utrzymaniu właściwego poziomu energii oraz cukru we krwi, dlatego nie chodzi o to, aby wyeliminować ją z diety dzieci. W roli zdrowych przekąsek świetnie sprawdzają się:
• Świeże, sezonowe owoce – to najzdrowsze naturalne słodycze. Zawierają witaminy, głównie witaminę C, która wzmacnia odporność organizmu, i beta-karoten; są bogate w składniki mineralne, flawonoidy i wspomagający trawienie błonnik;
• Słodkie warzywa, np. marchewka, pieczone bataty, które łagodzą łaknienie na cukier. Surowe marchewki są szczególnie przydatne w przypadku nasilonego apetytu na cukier.
• Suszone owoce: daktyle, morele, figi, żurawina, rodzynki, śliwki – najlepiej niekonserwowane siarką. Informacja znajduje się zawsze na opakowaniu;
• Orzechy to bogactwo składników mineralnych i witamin. Orzechy stanowią dobre źródło białka, a zwłaszcza tłuszczu, który występuje w postaci korzystnych dla zdrowia nienasyconych kwasów tłuszczowych. Dla starszych dzieci idealne będą migdały, nerkowce, orzechy włoskie, brazylijskie, pistacje;
• Nasiona: słonecznik, dynia, sezam, granat, nasiona chia, mogą być bazą do przygotowania zdrowych przekąsek. Słonecznik, dynię i sezam przed podaniem należy uprażyć w piekarniku lub na patelni.
• Soki owocowe i warzywne: najlepiej samodzielnie zrobione w domu;
• Kiełki dostarczają cukru, ponieważ proces kiełkowania zmienia skrobię w cukier;
• Ugotowane ziarenka ciecierzycy (namoczone w oliwie można podpiec ok. 15 minut w piekarniku, będą bardziej chrupiące);
• Chipsy z selera (seler kroimy na cienkie plastry skrapiamy oliwą i pieczemy na blaszce w piekarniku ok. 20 minut);
• Chipsy z jarmużu (jarmuż podzielony na małe części skrapiamy oliwą, przyprawiamy ziołami i pieczemy w piekarniku ok 10 minut);
• Chrupki kukurydziane, wafle ryżowe – z żywności przetworzonej trzeba czasem wybrać mniejsze zło. Gdy dzieci dopada wilczy głód w sklepie, a my nie mamy czasu na przygotowanie zdrowej przekąski, można sięgnąć po pieczywo chrupkie, wafle ryżowe, kukurydziane, wielozbożowe. Dla urozmaicenia można posmarować je miodem, dżemem lub masłem orzechowym, najlepiej domowej roboty.
Jeśli chcesz zmniejszyć łaknienie na słodycze, zwróć uwagę, aby w diecie nie było słonych przekąsek, które wzmagają łaknienie smaku słodkiego. Ochota na coś słodkiego może być wynikiem zbytniego zakwaszenia organizmu, na który wpływa niewłaściwa dieta, brak ruchu i stres.
Słodkie desery najlepiej zrobić samemu. Można je słodzić owocami, naturalnymi sokami owocowymi, słodem jęczmiennym, syropem klonowym, melasą, miodem, a gotowe ciasteczka posypywać zmielonym ksylitolem.
Chlebek bananowy
Składniki:
• 3 dojrzałe banany
• 3 łyżki jogurtu naturalnego
• 2 szklanki mąki orkiszowej
• 1/2 szklanki cukru trzcinowego
• pół szklanki oleju np. z pestek winogron
• 1 duże jajko
• 5-6 łyżek wiórków kokosowych
• 1/4 łyżeczki cynamonu
• 1 łyżeczka sody
• szczypta soli
Przygotowanie:
1. Banany zblendować z jajkiem i olejem na gładką masę
2. Dodać mąkę, sodę, szczyptę soli oraz cynamon i wiórki
3. Wymieszać wszystko do uzyskania jednolitej masy
4. Ciasto przełożyć do silikonowej foremki i posypać cynamonem
5. Piec około 40 minut w piekarniku nagrzanym do 180°C- do suchego patyczka